ریفلاکس معده در نوزادان و کودکان یک مشکل شایع است که پس از خوردن غذا یا شیر ایجاد می شود. اما اصلا جای نگرانی وجود ندارد زیرا پزشک متخصص کودکان برای درمان از روش های مختلفی استفاده می کند مانند ایجاد تغییرات غذایی یا استفاده از داروها که باعث می شود کودک در مدت زمان بسیار کوتاهی بهبود پیدا کند.
در بعضی از کودکان ممکن است عضله اسفنکتر که پایین مری قرار دارد به خوبی بسته نشود یا اینکه به طور کامل تشکیل نشده باشد. در این زمان نوزاد دچار ریفلاکس معده خواهد شد. یعنی این که محتویات معده کودک ممکن است به مری وارد شود و از طریق مری به دهان باز می گردد. در این زمان می توان گفت محتویات ممکن است از دهان به بیرون پرتاب گردد. در واقع می توان گفت که عضله اسفنکتر به عنوان یک دریچه بین معده و مری عمل می کند و زمانی که کودکان غذای خود را می بلعند این عضله برای انتقال غذا از مری به معده شل می شود و سپس به طور طبیعی بسته می شود تا از بازگشت غذا به مری جلوگیری نماید. اما زمانی که این عضله شل می شود، نمی تواند عملکرد خود را به درستی انجام دهد. در این مقاله قصد داریم در مورد بهترین درمان ریفلاکس کودکان یا نوزادان اطلاعاتی را در اختیار شما دوستان عزیز قرار دهیم با ما همراه باشید.
همه چیز در مورد رفلاکس معده در نوزادان:
بهتر است بدانید که ریفلاکس یکی از مشکلات شایع در بین کودکان و نوزادان می باشد و حدود نیمی از نوزادان در سه ماه ابتدایی زندگی خود ممکن است به طور روزانه بارها دچار این مشکل گردند. اصولاً برای درمان این مشکل از غذاهای کمکی استفاده می کنند. رفلاکس علائم متفاوتی دارد، اما مهم ترین علائم آن بازگشت محتویات به معده است. از دیگر علائم این مشکل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ممکن است پشت کودکان و نوزادان پس از خوردن شیر یا در هنگام خوردن شیر حالت کمانی پیدا کند.
- قولنج نیز می تواند یکی از علائم این مشکل باشد که معمولاً با گریه بدون دلیل پزشکی که حدود ۳ روز ادامه دار باشد مشخص می شود.
- از دیگر علائم ریفلاکس در نوزادان و کودکان می توان به دل درد، سرفه ها، کم غذا خوردن یا خودداری کردن از غذا خوردن، عدم وزن گیری و لاغر شدن اشاره نمود.
- همچنین می توان گفت استفراغ های مکرر یا استفراغ با فشار، مشکل در تنفس و خس خس کردن سینه نیز می تواند نشانه هایی از بروز این مشکل باشد.
- تحریک پذیری نوزادان یا کودکان به خصوص پس از شیر خوردن یا غذا خوردن نیز از دیگر علائم به شمار می رود.
روش تشخیص ریفلاکس در نوزادان:
متخصص کودکان برای تشخیص مشکل ریفلاکس در نوزادان ابتدا علائم نوزاد و همچنین سابقه های پزشکی او را بررسی می کند تا بتواند مشکل را تشخیص دهد. پس از تشخیص ممکن است از روش هایی مانند تغییرات غذایی یا داروهای کاهش اسید معده برای درمان استفاده کند. اما در صورتی که علائم ریفلاکس بهبود نیابد مجبور به انجام آزمایشاتی برای تشخیص خواهد شد. به طور کلی برای تشخیص رفلاکس معده در کودکان چند آزمایش مختلف وجود دارد. این آزمایش ها شامل عکس برداری از دستگاه گوارشی فوقانی، اندازه گیری میزان اسیدیته مری و همچنین آندوسکوپی و نمونه برداری دستگاه گوارشی فوقانی می باشد.
درمان ریفلاکس در نوزادان با تغییرات غذایی:
زمانی که کودکان با مشکلاتی مانند ریفلاکس مواجه می شوند شما می توانید با ایجاد تغییرات غذایی به درمان آن ها کمک کنید. در ادامه چند مورد از مهم ترین تغییرات غذایی که می تواند به درمان نوزاد شما کمک کند توضیح داده شده است.
- اضافه کردن آرد برنج به شیر مادر یا شیر خشک یک راه حل بسیار عالی به شمار می رود. البته دقت داشته باشید که میزان مورد نیاز آرد برنج متخصص اطفال تعیین می گردد. همچنین ممکن است به دلیل این که مخلوط کردن آرد برنج با شیر ترکیب غلیظ شود پس باید برش بسیار کوچکی به شکل X بر روی سر شیشه شیر ایجاد کرد این کار باعث می شود تا سوراخ بزرگ تر شود
- بسیاری از نوزادان هستند که به جای شیر مادر با شیر خشک تغذیه می شوند، در این زمان باید هر ۳۰ تا ۶۰ سی سی شیر که نوزاد میخورد آروغ او گرفته شود و زمانی که نوزاد با شیر مادر تغذیه می شود در هنگام تعویض سینه ها نیز باید آروغ نوزاد گرفته شود. این کار از بروز ریفلاکس معده نوزادان جلوگیری می کند.
- یک نکته بسیار مهم که مادران باید به آن دقت کنند خودداری از شیر دادن بیش از حد به نوزادان می باشد. توجه داشته باشید که برای تغذیه نوزاد خود با شیر خشک یا شیر مادر با توجه به میزان توصیه شده عمل کنید.
- همچنین بهتر است بعد از آن که نوزاد با شیر خشک شیر مادر تغذیه شد حدود ۳۰ دقیقه به صورت ایستاده او را نگه دارید.
- ممکن است بعضی از نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند نسبت به پروتئین شیر حساس باشند. در این زمان پزشک متخصص کودکان ممکن است برای کودک شما شیر خشک دیگری را تجویز نماید تا علائم ریفلاکس از بین برود. پس برای انتخاب شیر خشک نوزاد حتما با یک متخصص کودکان مشورت کنید و تغییر دادن شیرخشک نیز نباید بدون مشورت انجام گردد.
درمان ریفلاکس نوزاد با دارو:
اولین گام برای درمان ریفلاکس معده در نوزادان و کودکان تغییرات غذایی می باشد. اما یک پزشک متخصص زمانی که نتواند با این روش به نتیجه مطلوبی برسد سعی می کند از داروها برای درمان استفاده نماید تا اسید معده کودک کاهش پیدا کند. دقت داشته باشید که اگر تمامی تغییرات غذایی را امتحان کرده باشید اما باز هم کودک در هنگام تغذیه یا خواب دچار مشکل شود و یا رشد کودک به درستی انجام نشده باشد و علائم ریفلاکس کاهش پیدا نکند پزشک از داروهایی که کاهش دهنده اسید معده می باشند جهت درمان استفاده می کند.
پزشک متخصص کودکان معمولاً برای درمان این مشکل از یک داروی آزمایشی استفاده می کند و عوارض احتمالی که این دارو به همراه دارد را نیز به شما توضیح خواهد داد. توجه داشته باشید که استفاده از دارو برای درمان ریفلاکس معده کودکان باید حتماً توسط پزشک متخصص اطفال تجویز شود و در غیر این صورت به هیچ عنوان نباید دارویی به کودک خود بدهید.
داروهای رفلاکس نوزاد:
از جمله داروهایی که پزشکان جهت درمان ریفلاکس معده نوزادان یا کودکان تجویز می کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مسدود کننده H2 که در واقع این دارو باعث می شود تا تولید اسید معده کاهش پیدا کند.
- مهارکننده های پمپ پروتون یا PPI که این دارو نیز باعث می شود میزان اسیدی که توسط معده ایجاد می شود کاهش پیدا کند.
در صورتی که پس از استفاده از این داروها مشکل همچنان باقی بماند و هیچ یک از داروهای تجویز شده نتواند بهبودی را حاصل کند یعنی کودک همچنان دارای علائم شدید باشد. باید از عمل جراحی که به عنوان گزینه آخر درمان ریفلاکس معده کودکان به شمار می رود استفاده شود. توجه داشته باشیم که متخصصین گوارش کودک تنها در زمان های نادر برای درمان ریفلاکس از جراحی استفاده می کنند. در کل متخصصین گوارش کودک زمانی که نوزادان دارای مشکلات شدید تنفسی یا حتی جسمی می باشد از عمل جراحی برای درمان استفاده می کنند.
نتیجه گیری:
همان طور که گفته شد بازگشت محتویات داخل معده به دهان نوزادان را ریفلاکس معده می گویند که باعث ایجاد ناراحتی برای کودکان خواهد شد. در واقع این مشکل را می توان مربوط به عضله اسفنکتر دانست که پایین مری قرار دارد و به عنوان دریچه ای که مری را به معده وصل می کند شناخته می شود. زمانی که این دریچه به درستی تشکیل نشده باشد یا به طور کامل بسته نشود باعث می گردد تا محتویات معده دوباره به سمت مری و دهان نوزاد بازگردد. این اتفاق موجب ایجاد رفلاکس معده در نوزادان و کودکان می شود. ریفلاکس وضعیت ناراحت کننده ای می باشد اما در کودکان طبیعی است و نمی توان آن را یک بیماری جدی تلقی کرد و پزشک با کمک تغییرات غذایی می تواند آن را به راحتی درمان کند. البته ممکن است این مشکل در بعضی از نوزادان با شدت بیشتری ایجاد شود که برای درمان از داروهای کاهش اسید معده استفاده خواهد شد.