آیا درباره بهترین روش برای کنترل خشم کودکان اطلاعاتی دارید؟ بنا بر توصیه متخصصین روانشناسی کودک بهترین راه برای کنترل خشم کودک سکوت کردن در زمان عصبانیت کودک است.
توصیه های روانشناسی کودک درباره راهکارهای مناسب برای کنترل خشم کودک
متخصصین و کارشناسان روانشناسی کودک معتقد هستند که بهترین روش برای کنترل خشم کودکان، سکوت کردن است. البته سکوت کردن به معنای انجام ندادن هیچ کاری نیست. عصبانیت در کودکان در سنین یک تا چهار سالگی و به خصوص در کودکان 2 ساله، بسیار شایع است.
حتما در اطراف خود بچه هایی را دیده اید که در زمان عصبانیت ناگهانی، سر و صدای زیادی می کنند یا پا بر زمین می کوبند یا اشیاء دم دست خود را پرت می کنند و یا در هر مکانی روی زمین دراز می کشند. در این مواقع والدین وحشت زده و نگران می شوند که چه عکس العملی در برابر رفتار کودک نشان دهند. در برخی موارد واکنش اشتباه پدر و مادر موجب می شود تا کودک این رفتار خود را روشی برای سودجویی از والدین انجام دهند.
متخصصین روانشناسی کودک معتقد هستند که مهمترین علت بروز خشم و عصبانیت در کودکان، مشاهده مشاجره های زیاد بین پدر و مادر و یا سایر اعضای خانواده می باشد. در این مواقع بهتر است برای کنترل خشم کودک و حفظ آرامش خانواده به روانشناس کودک مراجعه کنید.
تعریف خشم
خشم جرقه هایی آتشین در مغز انسان است که در پی بروز احساسات نامطلوب و ناخوشایند، به عنوان عکس العمل دفاعی بدن در همان لحظه ایجاد می شود. خشم جزئی از غرایز و واکنش های طبیعی بدن انسان در برابر تهدیدات، برخورد با احساسات ناخوشایند، اجرای هنجارهای اجتماعی و رقابت برای کسب منابع می باشد.
متخصصین روانشناسی کودک بر این باور هستند که تغییرات خلق و خو به ویژه عصبانیت ناگهانی و خشم کودکان در سنین پایین جزئی از روند طبیعی رشد می باشد.
آشنایی با مباحث روانشناسی کودک کمک می کند تا بدانید برای کنترل خشم کودک خود، باید ابتدا درک و فهم درستی از وضعیت کودک خود داشته باشید تا ریشه ها و علل ایجاد کننده خشم کودک را به درستی، شناسایی کنید.
کودکان در مواقع خشم بیشتر دو مدل رفتار را از خود نشان می دهند:
- خشم و عصبانیت کودکان همراه با سر و صدا، فریاد و یا پرت کردن اشیاء مختلف
- خشم و ناراحتی کودکان همراه با گریه کردن و دراز کشیدن بر روی زمین
راهکار موثر برای کنترل خشم کودک
بهترین شیوه کنترل خشم کودک، سکوت کردن پدر و مادر است. خشم دارای بخش های اوج و فرود است. هنگامی که خشم کودک در اوج خود است، هر گونه واکنش غیر منطقی از طرف پدر و مادر، باعث طولانی شدن قسمت اوج خشم می شود. اما در صورتی که پدر و مادر در برابر عصبانیت کودک سکوت کنند و رفتار عاقلانه داشته باشند، خشم خیلی سریع فروکش می کند.
توصیه های روانشناسی کودک برای والدین در زمان بروزخشم کودکان
پدر و مادر برای کنترل خشم کودک خود، باید ابتدا سکوت کرده تا به حفظ آرامش خانواده خود کمک کنند. البته باید در کنار سکوت کردن، اقدامات دیگری انجام دهند تا خشم کودک سریعتر فروکش کند.
- در زمان خشمگین شدن کودکان از افعال معکوس استفاده نکنید. مثلا به کودک خود نگویید تو خیلی بی ادب هستی؟ و یا اینقدر به این کار زشت خود ادامه بده تا خسته بشی، و یا من دیگه تو رو دوست ندارم.
- همیشه رفتار درست کودک خود را برجسته کنید و از او به دلیل انجام کارهای شایسته، تشکر و قدردانی کنید.
- با کودک خود در مواقعی که آرامش روحی دارد، درباره خشمگین شدن و کنترل عصبانیت صحبت کنید. روش های کنترل خشم کودک را آموزش ببیند. با کودک خود بازی های کنترل خشم را تمرین کنید.
- برخی از کودکان در زمان های مشخصی خشمگین می شوند. بهتر است بازه های زمانی بروز خشم را با مدیریت خود زمان بندی کنید. مثلا برخی از کودکان در زمان خواب خشمگین می شوند. بهتر است به جای اینکه به طور مستقیم، به کودک بگویید که بازی خود را به پایان برساند و به تخت خواب برود، به او گفته شود که قبل از انجام هر کاری دندان های خود را مسواک بزند، به پدر و مادر خود شب بخیر بگوید و سپس به رخت خواب برود.
- به کودک خود برای کنترل خشم و پایان ابراز عصبانیت و انجام رفتارهای صحیح، از روش گرفتن پاداش غیر مالی مانند رفتن به شهر بازی و یا استفاده از بازی های کامپیوتری برای مدت زمان بیشتر و … استفاده کنید.
- انجام تمرینات ورزشی به صورت منظم یک روش عالی برای کمک به کنترل خشم در مواقع بروز عصبانیت ناگهانی می باشد.
روش های کنترل خشم
با مراجعه به یک متخصص روانشناسی کودک، راهبردهای کنترل خشم را به کودک خود آموزش دهید. کودک خود را تشویق کنید تا در زمان بروز علائم عصبانیت اعم از افزایش ضربان قلب، منقبض شدن عضلات، مشت کردن دست و فشار دادن دندان های بر روی هم، کارهای زیر برای کنترل خشم انجام دهد:
- از موقعیت دور شود.
- تا عدد 10 به صورت معکوس بشمرد.
- نفس عمیق بکشد.
- مشت های خود را گره کرده و باز کند.
- با کسی که به او اعتماد دارد، صحبت کند.
انجام بازی جهت کنترل خشم کودک
پاره کردن روزنامه باطله: متخصصین روانشناسی کودک از روش پاره کردن روزنامه های باطله برای کنترل خشم کودکان دوره پیش دبستانی استفاده می کنند. در این روش کودک چند روزنامه باطله را هر طور که دوست دارد، ریز ریز می کند و سپس تکه های ریز شده روزنامه را در هوا پخش می کند و فریاد می زد. تغییرات هیجانی ایجاد شده بعد از انجام این روش، موجب کنترل عصبانیت و خشم کودکان می شود.
ترکاندن بادکنک خشم: نوعی بازی به نام ترکاندن بادکنک خشم می باشد که متخصصین روانشناسی کودک انجام آن را توصیه می کنند. با انجام این بازی آموزش کنترل خشم به شیوه کنترل تنفس، به کودکان داده می شود. در این روش کودک بادکنکی را پر از باد می کند و در آن را سفت می گیرد. سپس بایک شی نوک تیز بادکنک را می ترکاند.
در این مواقع کودک از صدای بلند ترکیدن بادکنک ترسیده و عقب می رود. از کودک بخواهید تا دست خود را بر روی شکمش بگذارد و نفس عمیق بکشد. در این بازی به کودک آموزش داده می شود که در مواقع بروز عصبانیت و خشم، نفس عمیق بکشد و رفتار درستی انجام دهد.
کلام آخر
در مواقعی که روش های کنترل خشم موثر واقع نشد، حتما به یک متخصص روانشناسی کودک با تجربه و متبحر مراجعه کنید. برخی از کودکان که توانایی کنترل خشم را ندارند، ممکن است دچار بیماری های دیگری مانند بیماری اوتیسم باشند.