شب یلدا یا به عبارتی شب سلامت، یکی از شب های باستانی ایرانیان می باشد که یک دقیقه بیشتر دور هم بودن را جشن می گیرند.
توضیحاتی درباره شب یلدا
شب یلدا معروف به شب چله، یکی از کهن ترین جشن های باستانی ایرانیان می باشد که هر ساله در شب آخر پائیز ماه، یک دقیقه بیش تر ماندن در کنار یک دیگر را جشن گرفته و در این جشن افراد کوچک تر معمولاً به دیدن بزرگ تر ها می روند. می توان شب چله را جشن انقلاب زمستانی در نظر گرفت که پایان پائیز و طولانی ترین شب سال می باشد و از آن جایی که در زمستان روزها بلندتر و شب ها کوتاه تر می شود، ایرانیان در سراسر جهان، آخرین شب فصل پائیز را به عنوان تجدید خورشید و پیروزی نور بر تاریکی را جشن می گیرند.
در شب یلدا یا سلامت، مردم به صورت دسته جمعی از دوستان یا خانواده ها، معمولاً در خانه پدربزرگ ها و مادربزرگ ها دور یک دیگر جمع می شوند تا طولانی ترین شب سال را با خوردن میوه و آجیل، خواندن اشعار حافظ، آرزوهای خوب و گفت و گو با شادی سپری کنند.
یلدا به معنای تولد است و شب یلدا به معنی بلندترین شب سال یا انقلاب زمستانی گفته می شود. ایرانیان باستان عقیده داشته اند که این شب، مصادف با تولد میترا یا مهر، ایزدبانوی اساطیری نور در ایران باستان است.
در شب یلدا، ایرانی ها آجیل، هندوانه و انار می خورند و آخرین میوه های باقی مانده از تابستان را با یک دیگر تقسیم می کنند. باید هم چنین بیان کرد که میوه های شب یلدا هم چنین دارای اهمیت نمادین نیز می باشند و برخی بر این باور می باشند که هندوانه با شکل کروی خود نماد خورشید می باشد، در حالی که برخی دیگر نیز بر این باورند که خوردن هندوانه از آسیب رسیدن به بیماری های زمستانه محافظت می کند. علاوه بر این، اعتقاد بر این است که انار، نماد تولد بوده و دانه های قرمز روشن آن، نماد درخشش زندگی می باشد.
از سنت های سرگرم کننده شب یلدا نیز، خواندن اشعاری از دیوان حافظ می باشد. به این طریق که هر کدام از اعضای خانواده و یا هر کدام از دوستان آرزویی می کنند و به طور تصادفی کتاب را باز می کنند. سپس بزرگ ترین عضو خانواده یا دوستان، شعری که به طور تصادفی انتخاب شده است را با صدای بلند می خواند. به این ترتیب، آخرین و طولانی ترین شب پائیزی به خوشی به پایان می رسد و اولین روز بزرگ زمستان آغاز می شود.
شب یلدا که به شب سلامت نیز معروف می باشد، به این معنی است که افراد باید به فکر حفظ سلامتی خود در این شب باستانی باشند. افراد باید از مصرف بیش از اندازه خوراکی ها و یا استفاده از میوه ها و خوراکی های آلوده اجتناب کنند تا طعم این شب بیاد ماندنی و باستانی را با بیماری و درد تلخ نکنند.
افراد باید پوست میوه های قابل استفاده از قبیل انار و هندوانه را تمیز بشویند، چرا که خوردن این میوه ها در صورتی که آلوده باشند، به هیچ عنوان برای فرد مفید نخواهد بود.
در صورتی که افراد از آجیل های فله ای خریداری می کنند، باید حتماً آن ها را پاک کنند و دقت داشته باشند که دانه های سیاه ریز در آن ها وجود نداشته باشد. علاوه بر این، کسانی که دارای تری گلیسیرید بالایی می باشند، بهتر است که از مصرف دانه های چرب از قبیل بادام، گردو، پسته و غیره خودداری نمایند.
از دیگر نکات سلامتی این است که افرادی که دارای فشار خون بالایی می باشند، باید از مصرف کردن آجیل های بو داده با نمک، به هیچ وجه عنوان استفاده نکنند. هم چنین استفاده از این آجیل ها، برای افرادی که دچار مشکلات کلیوی می باشند به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
افراد بهتر است که برای شب یلدا، تقریباً همان روز مانده به این شب، آجیل های خود را تفت دهند. چرا که آجیل های تفت داده شده بر خلاف آجیل های خام قابلیت نگهداری طولانی مدت را نداشته و باید هر چه سریع تر مصرف شوند.
توصیه می شود که افراد برای کمک به حفظ سلامتی خود، شام این شب را حذف کنند و یا شام سبکی مصرف کنند، چرا که خوراکی های شب یلدا به اندازه کافی متنوع و زیاد می باشند.
افرادی که به دیابت مبتلا می باشند، باید برای کمک به حفظ سلامتی خود در شب یلدا، در خوردن تنقلات احتیاط کرده و از خوردن تنقلات زیادی خودداری کنند.
معمولاً از آن جایی که خوراکی ها، میوه ها و آجیل های شب چله فراوان می باشند، بنابراین افراد باید سعی کنند که پرخوری نکنند و سلامتی خود را در نظر بگیرند.
از مهم ترین آجیل های موجود در سفره شب یلدا می توان به بادام، پسته، گردو، نخودچی، کشمش اشاره کرد. متخصصان اعتقاد دارند که افراد باید در انتخاب خشکبار و اجیل ها، به رنگ و مزه آن ها دقت داشته باشند و بهتر است که برای پیشگیری از چاق شدن، آجیل را قبل از غذا بخورند.
کلام آخر
شب یلدا یا شب چله و یا به عبارتی دیگر، شب سلامت از جمله یکی از مهم ترین شب های باستانی ایرانیان می باشد که افراد در سراسر ایران و یا خارج از کشور این جشن باستانی را که در شب آخر فصل پاییز برگزار می شود، به دور یک دیگر جمع می شوند و به خوردن آجیل، تنقلات، میوه ها و خوراکی های دیگر و هم چنین با خواندن اشعاری از دیوان حافظ و گرفتن فال، یک دقیقه بیش تر ماندن در کنار یک دیگر را جشن می گیرند و به شادی می پردازند. افراد باید همواره برای حفظ سلامتی خود در این شب باستانی، نکات بهداشتی را در نظر بگیرند و از پرخوری خودداری کنند تا سلامت خود را در این شب، به خطر نیندازند. آن ها باید پوست میوه های خود را تمیز شسته و از مصرف شام زیادی خودداری کنند و از آجیل های مقوی استفاده نمایند.